Bộ điều khiển động cơ ô tô đóng vai trò quan trọng giúp xe vận hành chính xác và hiệu quả. Hãy cùng tìm hiểu về cấu tạo và chức năng bộ điều khiển ngay sau đây!

Đối với những người thường xuyên vận hành xe hơi, bộ điều khiển động cơ ô tô chắc hẳn đã trở thành bộ phận quen thuộc. Hiểu rõ cấu tạo và nguyên lý hoạt động của hệ thống điều khiển, người dùng có thể tìm được cách xử lý khi xe bị hỏng và cách bảo dưỡng xe hiệu quả. 

Bộ điều khiển động cơ ô tô là gì?

Về cơ bản, có 3 yếu tố quan trọng đảm bảo quá trình vận hành hiệu quả của xe ô tô, bao gồm: hỗn hợp hòa khí, nén tốt và đánh lửa tốt. Nhằm tạo ra quy trình hòa khí và đánh lửa đúng thời điểm, phải cần đến sự hỗ trợ của hệ thống điều khiển động cơ ô tô. 

Bộ điều khiển động cơ ô tô bao gồm 3 thành phần chính, được kết nối với nhau bằng một hệ thống dây dẫn điện. Thứ nhất, là các thiết bị cảm biến đầu vào, bao gồm: cảm biến nhiệt độ nước, cảm biến lưu lượng khí… Thứ hai, là các bộ phận chấp hành (thiết bị đầu ra) như kim phun, IC đánh lửa… Thứ ba, là máy tính điều khiển động cơ, hay còn gọi là ECU động cơ. 

Nguyên lý hoạt động của bộ điều khiển động cơ ô tô

Bộ điều khiển động cơ ô tô hoạt động theo nguyên lý “vòng khép kín” khá đơn giản, kết hợp trình tự các chức năng của 3 thành phần chính. Cụ thể, ECU động cơ giữ vai trò tiếp nhận và xử lý các tín hiệu cảm biến từ đầu vào, sau đó truyền tín hiệu này đến các bộ phận chấp hành ở đầu ra. Nhờ đó, toàn bộ hệ thống động cơ sẽ được điều khiển theo quy trình nhất định và hoạt động chính xác. 

Sau đây là một số loại cảm biến được trang bị trên ô tô và từng chức năng riêng biệt.

Cảm biến oxy: Giữ vai trò theo dõi lượng Oxy có trong khí thải và truyền tín hiệu về cho ECU. Tiếp đến, ECU sử dụng thông tin này để điều chỉnh tỷ lệ Oxy trong nhiên liệu. Nhờ có bộ phận cảm biến Oxy, lượng khí thải thoát ra ngoài sẽ được giảm thiểu và hạn chế tình trạng tiêu tốn nhiên liệu khi xe di chuyển.

Cảm biến nhiệt độ nước làm mát: kiểm soát nhiệt độ của động cơ và truyền thông báo đến ECU. ECU sẽ sử dụng thông tin này để điều chỉnh các chức năng như kiểm soát lượng khí thải, đánh lửa, phun nhiên liệu…

Cảm biến lưu lượng khí nạp: ECU sử dụng thông tin về lượng khí nạp đi vào động cơ từ bộ phận cảm biến để điều chỉnh hỗn hợp nhiên liệu nếu cần thiết.

Cảm biến vị trí bướm ga: thu thập thông tin về độ mở của bướm ga và truyền tín hiệu về cho bộ phận xử lý trung tâm. ECU sẽ nhận thông tin và tiến hành thay đổi thời điểm đánh lửa và hỗn hợp nhiên liệu hợp lý. 

Cảm biến vị trí trục khuỷu: có chức năng kiểm soát số vòng quay của trục khuỷu và truyền thông tin đến ECU. ECU tận dụng thông tin này để xác định vị trí tương đối của trục khuỷu, điều chỉnh thời điểm đánh lửa và phun nhiên liệu một cách phù hợp. Mặt khác, bộ xử lý trung tâm cũng có thể sử dụng thông tin này để điều chỉnh quá trình đóng – mở của mô tơ.

Cảm biến vị trí trục cam: cung cấp thông tin về thời điểm đóng – mở của xupap cho ECU nhằm điều chỉnh thời điểm đánh lửa và phun nhiên liệu phù hợp.

Cảm biến kích nổ: theo dõi rung động khi có hiện tượng kích nổ xảy ra. ECU sử dụng thông tin này và điều chỉnh quá trình đánh lửa, nhằm hạn chế hiện tượng kích nổ ngay bên trong động cơ. 

Cảm biến tốc độ xe: kiểm soát tốc độ xe và truyền thông tin về ECU, làm cơ sở để ECU điều chỉnh khóa biến mô của hộp số tự động.

Bộ điều khiển động cơ ô tô trên các dòng xe VinFast

Các dòng xe VinFast được trang bị bộ điều khiển động cơ ô tô hiện đại, kết hợp giữa nhiều bộ phận cảm biến thực hiện từng chức năng khác nhau.

Dung dịch nước làm mát: bao gồm nước và các chất phụ gia theo quy định của nhà sản xuất. Cảm biến nước làm mát được trang bị trên các dòng xe VinFast đóng vai trò quan trọng trong việc truyền tín hiệu về ECU, giúp bộ điều khiển động cơ ô tô có thể xử lý quá trình đánh lửa và phun nhiên liệu phù hợp. Ngoài ra, trong quá trình sử dụng, cần đảm bảo kiểm tra và thêm nước làm mát cho xe, giúp cảm biến hoạt động hiệu quả hơn.

Kiểm tra tốc độ xe thông qua đồng hồ taplo: bộ phận cảm biến tốc độ sẽ nhận biết tốc độ thực của xe khi di chuyển trên đường và truyền thông tin qua đồng hồ taplo và ECU. ECU sử dụng thông tin này để điều chỉnh hệ thống ISC và tỷ lệ  không khí – nhiên liệu…

Các thông số khác trên màn hình thông tin lái: Hệ thống cảm biến tốc độ xe được gắn tại 4 bánh xe, giúp đo đạc chính xác tốc độ di chuyển của ô tô và truyền về cho mô-đun điều khiển trung tâm. Thông tin này sẽ kích hoạt các bộ phận và hiện cảnh báo chống bó cứng phanh ABS trên màn hình. Đồng thờ, ECU sẽ tác động trực tiếp đến bơm ABS, tiến hành ngắt – nhả phanh liên tục để đảm bảo tính năng an toàn.

Bên cạnh đó, các dòng xe VinFast còn được bố trí những bộ phận cảm biến như: cảm biến lực phanh và cảm biến bàn đạp hỗ trợ cho hệ thống phanh khẩn cấp BA, cảm biến áp suất phanh/lốp và góc lái hỗ trợ cho hệ thống cân bằng điện tử ESC, cảm biến đỗ xe… nhằm mang lại sự tiện nghi, an toàn cho người ngồi trên xe. 

Bộ điều khiển động cơ ô tô giống như một “cỗ máy” bắt buộc được trang bị trên mọi dòng xe. Các hãng xe ngày nay luôn cố gắng đẩy mạnh cải tiến các bộ phận, trang bị thêm nhiều bộ phận cảm biến mới nhằm thu thập đầy đủ thông tin trong quá trình xe vận hành. VinFast cũng là một trong những đơn vị đi đầu trong nhiệm vụ nâng cấp các tính năng vượt trội của hệ thống điều khiển trung tâm.

Tham khảo thông tin, đăng ký lái thử và đặt mua các dòng xe ô tô của VinFast như VinFast Lux SA2.0, VinFast Lux A2.0, VinFast Fadil, VinFast President với bộ điều khiển động cơ ưu việt ngay hôm nay!