Ngành ô tô điện của Thụy Điển ghi nhận tiềm năng tăng trưởng mạnh mẽ trong thập kỷ qua. Tuy nhiên, sự bùng nổ này hiện đối mặt với không ít khó khăn đến từ hệ thống điện quá tải.

Doanh số ngành ô tô điện của Thụy Điển tăng trưởng vượt bậc trong những năm gần đây. Tuy nhiên, sự bùng nổ này gặp không ít trở ngại do hệ thống điện được đánh giá là cũ và chưa đủ khả năng đáp ứng nhu cầu về điện phục vụ cho hoạt động sản xuất phương tiện điện hóa tại quốc gia này.

Thị trường ngành ô tô điện của Thụy Điển 

Quốc gia Bắc Âu này đặt mục tiêu ngừng tiêu thụ xe chạy xăng và dầu diesel từ năm 2030 nhằm giảm tối thiểu lượng khí thải từ phương tiện giao thông. Điều này góp phần hình thành xu hướng chuyển đổi từ phương tiện động cơ đốt trong sang sử dụng xe ô tô điện.

Sản lượng xe điện được bán ra tại Thụy Điển tăng mạnh trong thập kỷ qua từ 157 chiếc được đăng ký năm 2009 lên tới gần 56.000 xe năm 2020. Doanh số xe ô tô điện chiếm 28% thị trường xe hơi tại quốc gia này trong 3 quý đầu năm 2020, với 56.559 xe được bán ra. Tháng 12/2020, lượng xe điện đăng ký mới tại Thụy Điển đạt con số kỷ lục với 6.609 xe. Số lượng xe điện (loại xe con) được đăng ký mới ở Thụy Điển chỉ trong tháng 5/2021 đạt gần 4.000 chiếc, tăng mạnh so với con số 800 chiếc vào cùng thời điểm năm 2020. 

Đi kèm với sự tăng trưởng về doanh số xe điện, cơ sở hạ tầng phục vụ vận hành của loại phương tiện này cũng được đầu tư mở rộng tại Thụy Điển. Số lượng điểm sạc điện ô tô tăng từ 500 trạm vào năm 2012 tới hơn 10.000 trạm vào quý 3 năm 2020. Trong đó, phổ biến nhất là loại trạm sạc dưới 22kW, đồng thời các trạm sạc nhanh cũng đang có dấu hiệu gia tăng. 

Khủng hoảng điện – thách thức đặt ra cho ô tô điện của Thụy Điển

Sự bùng nổ ô tô điện của Thụy Điển đang đứng trước nhiều thách thức do thiếu điện. Hệ thống mạng lưới điện tại quốc gia này đã cũ và không đủ khả năng đáp ứng nhu cầu tại nhiều địa phương, đặc biệt trong những tháng cao điểm vào mùa đông. 

Vào những tháng thời tiết lạnh, các nhà cung cấp điện buộc phải tìm cách cân đối giữa các nhu cầu về điện phục vụ sưởi ấm, giao thông cùng nhiều hoạt động, dự án khác. Điều đó đồng nghĩa với việc, khi số lượng xe ô tô điện gia tăng vào những năm tới, chủ xe buộc phải chấp nhận sạc tốc độ chậm tại các trạm sạc công cộng. 

Nhóm hoạt động vì môi trường Transport & Environment châu Âu (T&E) cho rằng viễn cảnh sự bùng nổ của ngành ô tô điện gây áp lực cho khả năng đáp ứng của mạng lưới điện là không thể tránh khỏi. 

Thủ đô Stockholm hiện có ít hơn 4.000 trạm sạc điện ô tô công cộng và dự kiến cần 25.000 trạm vào năm 2030 để đáp ứng nhu cầu của các phương tiện. Tới năm 2045, xe điện sẽ tiêu thụ gần 10% tổng sản lượng điện của Thụy Điển, so với con số 0,4% vào thời điểm hiện tại. Trong khi đó, nhu cầu điện năng tại Thụy Điển được dự tính tăng 43% vào năm 2045 so với hiện tại do nhu cầu tiêu thụ điện của nhiều ngành khách như công nghiệp nặng, các trung tâm dữ liệu, dân số gia tăng…

Điều đó đặt ra nhu cầu bức thiết cho chính quyền Thụy Điển nâng cấp và mở rộng khả năng đáp ứng của hệ thống điện. Nhà vận hành mạng lưới truyền tải điện quốc gia Thụy Điển Svenska Kraftnat có kế hoạch đầu tư 17,9 tỷ USD để xây dựng lại gần 5.000 km đường dây điện, tương đương 1/3 mạng lưới điện cả nước, vào năm 2030. 

Nhiều tổ chức khác cũng hiến kế để giải quyết tình trạng khủng hoảng điện. Hãng Power Circle đề xuất giải pháp khuyến khích chủ xe điện không sạc hoặc thậm chí chia sẻ điện cho mạng lưới vào giờ cao điểm buổi sáng và buổi trưa. Hãng nhận định nếu có đủ số xe chia sẻ pin với mạng lưới điện, vấn đề thiếu công suất điện sẽ được giải quyết dù số lượng xe ô tô điện gia tăng. 

T&E đề xuất sử dụng pin cũ để lưu trữ năng lượng, khuyến khích các chủ xe sạc vào ban đêm và tránh các khung giờ cao điểm để giảm áp lực lên lưới điện.

Tuy nhiên, nhiều nhà đầu tư tư nhân chưa sẵn sàng nhập cuộc trong lĩnh vực phát triển cơ sở hạ tầng phục vụ vận hành xe điện. Nguyên nhân là vì lượng sử dụng các trạm sạc điện ô tô tại Thụy Điển hiện quá thấp khiến các nhà đầu tư quan ngại về lợi nhuận thu được.  

Hãng quản lý điện Ellevio cho rằng việc xây dựng cáp điện mới sẽ mất đến 10 năm, đồng nghĩa với quy mô và công suất của mạng lưới điện Thụy Điển không được mở rộng cho tới năm 2030. Điều này đặt ra thách thức không nhỏ cho ngành ô tô điện của Thụy Điển.

Tham khảo thông tin và đặt cọc để sở hữu mẫu ô tô điện đầu tiên của Việt Nam VinFast VF e34 ngay hôm nay! Khách hàng cũng có thể gọi điện đến hotline 1900 232389 để được hướng dẫn chi tiết!