Một nghiên cứu của các nhà khoa học Úc cho biết tổng phát thải trực tiếp và gián tiếp của một chiếc xe máy xăng khi chạy 1km rơi vào khoảng 588 gram CO2. Trong khi đó phát thải của một chiếc xe điện ắc quy là khoảng 213 gram, thấp hơn khoảng 40%.

1. Hiện trạng về ô nhiễm không khí hiện nay

Bất kỳ ai trong chúng ta cũng có thể nhận thức được rằng môi trường đang bị ô nhiễm nghiêm trọng từng ngày. Những ai đang sống ở đô thị, nhất là thành phố lớn như Hồ Chí Minh, Hà Nội sẽ dễ dàng nhìn thấy cảnh những tòa nhà mù sương mịt mù trong không khí mỗi ngày. 

Thủ phạm làm ô nhiễm không khí rất đa dạng, nhưng nguyên nhân chính đến từ các phương tiện giao thông. Từ năm 2019, người phát ngôn của UBND TP. Hà Nội từng chỉ ra 12 nguyên nhân làm ô nhiễm không khí, mà đứng đầu chính là khí xả thải từ ô tô, xe máy.

Theo thống kê, riêng thủ đô Hà Nội hiện nay trung bình mỗi năm đăng ký mới thêm 3 triệu xe cộ, trong đó tất nhiên xe máy là chiếm phần cao nhất. Đây chính là áp lực vô tận lên không khí của thành phố, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của tất cả cộng đồng.

2. Tỷ lệ gây ô nhiễm môi trường ở xe xăng và xe máy điện

2.1 Xe xăng 

Theo Tiến sĩ Ngô Trí Long, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu thị trường giá cả, Bộ Tài chính, ở thời điểm hiện tại 70% khí thải ô nhiễm ở đô thị Việt Nam là do các phương tiện giao thông gây ra. Trong 70% này, xe máy xăng thải ra hơn 90% các khí độc hại gây ô nhiễm không khí. Điều đó là tính trung bình, xe máy xăng gây ra khoảng 63% tổng lượng ô nhiễm không khí tại nước ta. 

Khí CO2 trực tiếp làm giảm nồng độ oxy trong không khí. Tác hại lớn nhất là ảnh hưởng sức khỏe của con người, với các triệu chứng như khiến cơ thể mệt mỏi, gây rối loạn các cơ quan cơ thể, thậm chí làm giảm chức năng phổi và tệ nhất là gây tử vong. Cứ 10 người sống ở khu vực ô nhiễm không khí vượt mức an toàn do Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) quy định thì 9 người bị ảnh hưởng tới sức khỏe. Theo thống kê của WHO, trong năm 2016 có 4,2 triệu người tử vong do ô nhiễm không khí toàn cầu và con số có chiều hướng tăng theo các năm. 

Tác động của CO2 nói riêng và ô nhiễm không khí, ô nhiễm môi trường nói chung rất từ từ mà nguy hại. Carbon cao cũng là nguyên nhân lớn làm biến đổi khí hậu, tác động tiêu cực đến sự sống của nhiều sinh vật khác.

Quá trình khai thác và xử lý xăng dầu là một công việc hại môi trường không nhỏ. Theo báo cáo hiện trạng môi trường Việt Nam hàng năm, các hoạt động khai thác dầu ảnh hưởng mạnh mẽ tới môi trường biển, nhất là khi xảy ra sự cố tràn dầu. Tác hại dây chuyền của nó có thể rộng hơn bạn tưởng tượng. Ví dụ, không chỉ đơn thuần là đe dọa sự tồn tại phát triển của các loài thuỷ sản, nó còn làm ô nhiễm nguồn nước nuôi trồng thuỷ sản, làm muối và sản xuất nông nghiệp. 

Để bảo vệ môi trường hơn, các nhà sản xuất cũng không ngừng nỗ lực cho ra đời những chiếc xe có công nghệ tiết kiệm xăng hơn. Lấy ví dụ, một chiếc xe máy tay ga được coi là tiết kiệm xăng bậc nhất hiện nay sẽ tiêu tốn khoảng 1,6 lít xăng/100km. Trong khi đó mỗi lít xăng thải ra hơn 2kg CO2 vào khí quyển.

2.2 Xe điện

Một nghiên cứu của các nhà khoa học Úc cho biết tổng phát thải trực tiếp và gián tiếp của một chiếc xe máy xăng khi chạy 1km rơi vào khoảng 588 gram CO2. Trong khi đó phát thải của một chiếc xe điện ắc quy là khoảng 213 gram, thấp hơn khoảng 40%.

Xe máy điện bảo vệ môi trường hơn xe xăng, nhưng vẫn có ảnh hưởng nhất định tới môi trường. Để giải quyết vấn đề này, các nhà sản xuất vẫn đang tìm ra nhiều giải pháp để hạn chế tối đa tác động tiêu cực. Ví dụ tiêu biểu là các đời xe điện hiện đại trong vài năm qua như các dòng xe máy điện VinFast thì đã chuyển sang dùng loại pin Lithium mới tối ưu hơn rất nhiều về mặt bảo vệ môi trường. 

Pin Lithium đang được coi là tương lai của nền công nghiệp sản xuất xe điện, không chỉ ở xe máy mà ở cả xe hơi. Lý do là vì nó có khả năng tái chế lên đến 80% và vẫn đang được nghiên cứu để tỷ lệ tăng thêm nữa. Cha đẻ của pin lithium-ion – nhà khoa học Nhật Bản Akira Yoshino – người đạt giải Nobel Hóa học 2019 đã nhiều lần khẳng định tầm quan trọng của việc tái chế pin và cho rằng đây là nhiệm vụ tiếp theo của ngành công nghiệp xe điện.
 

Tái chế pin Lithium – loại pin siêu nhiều ưu điểm vượt trội đang là ưu tiên của nhiều chính phủ và cả các nhà sản xuất sản phẩm xe điện, dù là ô tô hay xe máy. Công nghệ tái chế pin Lithium đang được phát triển nhanh chóng. Trên thế giới, các hãng lớn đang đặt mục tiêu tái chế tới hơn 90% nguyên liệu cấu thành pin. Với tốc độ nghiên cứu và “cơn sốt” dùng xe điện pin Lithium thì trong tương lai gần, việc tái chế loại pin này càng được tối ưu và càng giảm thiểu nguy hại tới môi trường.

Trong tương lai, công nghệ sản xuất pin Lithium sẽ còn được cải tiến hơn nữa. Song song với đó, việc ứng dụng điện từ năng lượng mặt trời, gió,… sẽ giải quyết được gần như mọi vấn đề năng lượng sạc điện cho pin xe máy điện. Đó chính là lý do mà xe điện được dự đoán sẽ là xu thế tất yếu của tương lai gần, khi mà tình trạng ô nhiễm môi trường đã trở nên quá đáng báo động. 

VinFast hiện sản xuất các dòng xe hầu hết đều dùng pin Lithium. Sản xuất xe cho người Việt nên hãng thiết kế dựa theo địa hình Việt cũng như thói quen sử dụng của người Việt.

Bảo vệ môi trường là vấn đề cấp bách của cả cộng đồng mà bất kỳ ai trong chúng ta cũng phải có trách nhiệm. Và bạn có thể bắt đầu ngay hôm nay từ việc chuyển sang sử dụng xe máy điện xanh – sạch hơn!