Tiêu chuẩn khí thải Euro 7 và cuộc cách mạng về động cơ xe trong tương lai

Những đề xuất mới nhất về tiêu chuẩn khí thải Euro 7 được Liên minh châu Âu dự kiến đưa ra trong những năm tới có thể đặt “dấu chấm hết” cho động cơ đốt trong. Trong tương lai, sự phát triển của động cơ xe chạy điện và những nguồn năng lượng thay thế sẽ lên ngôi.

1. Tiêu chuẩn khí thải Euro 7 là gì?

Tiêu chuẩn khí thải Euro gồm một loạt các quy định về khí thải được các nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) thông qua và áp dụng cho các dòng xe khác nhau. Tiêu chuẩn Euro đưa ra các định mức về nồng độ các loại khí thải được sinh ra từ quá trình hoạt động của xe như: Nitrogen Oxide (NOx), carbon monoxide (CO), hydrocarbons (HC) và các hạt vật chất (PM). 

Mục tiêu của các tiêu chuẩn Euro về khí thải nhằm loại trừ những chiếc xe đang tạo ra quá nhiều khí thải ô nhiễm. Mục đích cuối cùng của tiêu chuẩn này nhằm bảo vệ môi trường và tạo động lực, cả áp lực, buộc các nhà sản xuất xe phải tạo ra những chiếc xe ít phát thải, xanh sạch hơn, đáp ứng những tiêu chuẩn khí thải Euro cao hơn.

Tiêu chuẩn khí thải Euro đối với ô tô đầu tiên được đưa ra từ năm 1992 và tiêu chuẩn khí thải đang được áp dụng là Euro 6 từ năm 2015. Tuy nhiên, hiện các cơ quan quản lý của Liên minh châu Âu đã bắt tay vào việc xây dựng các tiêu chuẩn khí thải mới cho Euro 7. Dự kiến Euro 7 sẽ là tiêu chuẩn khí thải cuối cùng của EU được ban hành trước khi tất cả các ô tô mới được ra mắt tại thị trường châu Âu là xe không phát thải. 

Những đề xuất quan trọng đầu tiên cho tiêu chuẩn Euro 7 được đưa ra từ tháng 10/2020. Dự thảo tiêu chuẩn khí thải Euro 7 hoàn chỉnh sẽ trình lên Nghị viện EU vào cuối năm 2021 và dự kiến sẽ bắt đầu có hiệu lực sớm nhất từ năm 2025. 

Tiêu chuẩn Euro 7 đe dọa trực tiếp đến tương lai của động cơ xe đốt trong tại nhiều nước châu Âu bởi tiêu chuẩn này sẽ giảm mức phát thải khí nitơ oxit (NOx) trong không khí xuống chỉ còn 30 mg/km. Theo tiêu chuẩn công nghệ ngày nay, mức nitơ oxit này còn thấp hơn so với biên độ sai số thấp nhất thu nhận được trên các hệ thống đo khí phát thải di động tính đến thời điểm hiện tại. 

Euro 7 được đề ra với các tiêu chuẩn khí thải gây ô nhiễm không khí nghiêm ngặt hơn đối với ô tô, xe tải và xe buýt với mức phát thải khí ô nhiễm thấp nhất có thể. Khuôn khổ tiêu chuẩn Euro 7 được xem xét dựa trên 3 nguyên tắc bao trùm nhằm cải thiện chất lượng không khí châu Âu, đảm bảo sức khỏe và hạnh phúc con người.

Việc áp dụng quy định khí thải Euro 7 mới được kỳ vọng sẽ cắt giảm đáng kể lượng khí thải gây ô nhiễm môi trường, giúp cải thiện chất lượng không khí và mang lại lợi ích xã hội. Tính khả thi về mặt kỹ thuật của tiêu chuẩn này cũng mang lại hiệu quả kinh tế cho ngành công nghiệp ô tô. 

2. Tiêu chuẩn khí thải Euro 7 nếu được áp dụng sẽ ảnh hưởng như thế nào?

Các nhà sản xuất ô tô châu Âu và thế giới không khỏi lo lắng khi các tiêu chuẩn Euro 7 sắp được thực thi sẽ ảnh hưởng lớn đến ngành công nghiệp ô tô trong tương lai. Đây cũng là một trong những lý do buộc họ phải quay lưng lại với động cơ đốt trong và chuyển sang phát triển công nghệ xe điện và các nguồn năng lượng khác thay thế. 

• Chi phí sản xuất

Điều lo lắng đầu tiên của các nhà sản xuất ô tô chính là chi phí sản xuất bị ảnh hưởng, thậm chí đến mức sẽ không còn lợi nhuận khi xe không được trang bị hệ thống plug-in hybrid hoặc thay thế hoàn toàn động cơ đốt trong bằng động cơ chạy bằng điện. Điều này sẽ có ảnh hưởng lớn đến khả năng cạnh tranh của ngành công nghiệp sản xuất ô tô tại châu Âu. Khi chi phí sản xuất tăng cao dẫn đến tăng giá xe mà không phải ai cũng đủ khả năng mua xe chạy điện mới hay xe hybrid. 

• “Dấu chấm hết” cho động cơ xe đốt trong

Tương lai của động cơ đốt trong tại châu Âu chịu ảnh hưởng rất lớn từ tiêu chuẩn Euro 7. Theo tiêu chuẩn Euro 6 trước đó, từ tháng 1/2021, các phương tiện bắt buộc không phải phát thải quá 80mg/km, trong điều kiện thử nghiệm cũng như thực tế. Mức phát thải này sẽ không gồm biên độ sai số ước tính mức tối đa đạt 34,4 mg/km trên các đơn vị đo khí thải di động. 

Như vậy nếu xét tiêu chuẩn Euro 7 mới yêu cầu giảm mức phát thải khí nitơ oxit (NOx) xuống chỉ còn 30 mg/km buộc các ô tô phải sử dụng động cơ điện. Như vậy, xét theo tiêu chuẩn chặt chẽ này đồng nghĩa như một lệnh cấm với các phương tiện chạy bằng động cơ đốt trong truyền thống sẽ không thể sử dụng vào năm 2026. Với động cơ ô tô hybrid cũng yêu cầu phải lái ở chế độ chỉ dùng điện tại một số địa điểm nhất định.

• Sự xuất hiện của động cơ điện

Trước yêu cầu khắt khe của tiêu chuẩn Euro 7 đối với động cơ xe đốt trong, việc tạo ra những chiếc xe điện và sử dụng nhiên liệu sạch là một bước tiến quan trọng trong ngành công nghiệp ô tô. Những loại động cơ điện gần như không phát thải khí độc hại khi hoạt động. Trong khi với động cơ đốt trong sẽ không thể khả thi về mặt kỹ thuật để đạt được giới hạn NOx 30mg/km. Việc sử dụng động cơ xe điện được các nhà môi trường đánh giá cao. 

Tiêu chuẩn Euro 7 thực tế sẽ tạo nhiều khó khăn cho ngành công nghiệp sản xuất ô tô tại châu Âu và trên thế giới. Tuy nhiên, đây là bước tiến bắt buộc để bảo vệ sức khỏe con người, môi trường ở hiện tại và trong tương lai. 

3. Lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải Euro 7 dự kiến tại các nước châu Âu

Hiện tại, tiêu chuẩn Euro 7 tuy chưa có các quy định chi tiết cụ thể, những các đề xuất dự kiến sẽ hoàn thiện vào cuối năm 2021 để trình Ủy ban châu Âu và có thể bắt đầu có hiệu lực vào năm 2025. Các phương án đang được cân nhắc sửa đổi từ tiêu chuẩn Euro 6 sao cho phù hợp với trình độ công nghệ và vòng đời sử dụng xe ở thời điểm hiện tại. EU đang đánh giá 3 lựa chọn phương án tiềm năng cho tiêu chuẩn Euro 7. 

Theo các quan chức tại EU cho biết, với 3 phương án được đề ra thì mức chi phí và tác động khi áp dụng mỗi phương án là khác nhau. Chi tiết các phương án và mức độ tác động như sau: 

• Phương án 1: 

Được gọi là “phiên bản sửa đổi thu hẹp” của tiêu chuẩn Euro 6, dựa trên các quy tắc hiện hành nhưng sẽ được tinh giản các quy tắc. Phương án 1 này sẽ có tác động tích cực xét về mặt kinh tế, thông qua việc đơn giản hóa các thủ tục kiểm tra và tiết kiệm, giảm thiểu chi phí hành chính. 

• Phương án 2: 

Đây sẽ là “bản sửa đổi mở rộng của tiêu chuẩn” với phạm vi quy định rộng hơn về các giới hạn đối với khí thải CO2, NOx chặt chẽ hơn. Ngoài ra, quy định này cũng sẽ gồm những phương pháp kiểm tra khí thải mới, cùng các giới hạn mới cho khí phát thải nhà kính không phải khí CO2.

Phương án này có thể làm gia tăng chi phí trong ngắn hạn và dẫn đến người tiêu dùng phải mua xe với giá cao hơn. Nhưng đổi lại, chi phí về môi trường và y tế có thể giảm xuống đáng kể trong dài hạn.

• Phương án 3: 

Đây là phương án sẽ có nhiều sự thay đổi nhất. Theo đó, bên cạnh những để xuất thay đổi trong phương án 1 và 2 thì phương án 3 sẽ bao gồm cả quá trình giám sát khí thải ra môi trường thực tế trong suốt vòng đời sử dụng của xe. 

Phương án 3 sẽ đảm bảo tuân thủ nghiêm ngặt nhất các tiêu chuẩn khí thải trong suốt thời gian phương tiện lưu hành trên đường, ngăn chặn hiệu quả tình trạng gian lận tại thời điểm kiểm tra xe. 

So với phương án 1 và 2 thì phương án 3 có sẽ tác động lớn và rõ rệt nhất trong việc giám sát lượng khí thải được tạo ra trong toàn bộ vòng đời sử dụng của xe và cũng sẽ tăng chi phí cho người mua ô tô lên mức cao nhất. Tuy vậy, các nhà hoạch định chính sách EU cũng dự đoán chi phí cho việc này sẽ chênh lệch cũng không quá lớn, thông qua việc đơn giản hóa các biện pháp kiểm tra và sử dụng đồng hồ đo mức tiêu thụ nhiên liệu mới. 

4. Những hãng xe lớn nhất châu Âu tập trung nguồn lực phát triển xe động cơ điện

Theo hiệp hội các nhà sản xuất ô tô của châu Âu (ACEA), với các đề xuất về tiêu chuẩn khí thải Euro 7 do Liên minh châu Âu đưa ra dự kiến ​​có hiệu lực từ năm 2025. Khi tiêu chuẩn này được áp dụng có thể khiến các phương tiện chạy bằng động cơ đốt trong, gồm cả xe điện hybrid không được phép sử dụng bắt đầu từ năm 2026. Do đó, các nhà sản xuất ô tô châu Âu đang cố gắng “chạy đua với thời gian” để phát triển công nghệ mới đáp ứng các quy định khí thải mới của EU. Nếu không tuân thủ các quy định này, họ có thể phải đối mặt với những khoản phí phạt lên tới con số hàng tỷ euro.

Các tiêu chuẩn khí thải ngày càng thắt chặt, cùng áp lực kinh tế và xã hội buộc các hãng xe lớn chỉ có thể lựa chọn giải pháp thay thế động cơ đốt trong bằng cách chuyển hướng tập trung phát triển xe điện phù hợp nhu cầu thị trường và tiêu chuẩn khí thải. Có nhiều lý do khiến xe điện được ưa chuộng hơn so với xe hydrogen hay xe động cơ đốt trong.

Với tiêu chuẩn khí thải Euro 7 nghiêm ngặt này thì các nhà sản xuất có thể có những mẫu xe sử dụng động cơ đốt trong (ICE) cỡ nhỏ hơn, mức giá cả phải chăng hơn nhưng lại rất tốn chi phí để sản xuất nên không kinh tế. Với các mẫu xe ô tô có hiệu suất cao hay xe tải nặng sẽ khó tuân thủ yêu cầu lượng khí phát thải ngày càng thấp này. 

Có một số đề xuất giải pháp khác để giúp những mẫu ô tô tuân thủ đúng tiêu chuẩn Euro 7 chính là lắp đặt hệ thống chẩn đoán mức khí thải để giám sát động cơ xe đốt trong. Tuy nhiên hệ thống này rất phức tạp và đắt đỏ.

Như vậy, các tiêu chuẩn khí thải mới này hướng tới mục đích chính là thúc đẩy việc sử dụng xe điện tại Liên minh châu Âu bằng cách đẩy giá xe ô tô chạy bằng động cơ đốt trong cao hơn nhiều hoặc không thể đáp ứng các tiêu chuẩn về khí thải. Các tiêu chuẩn giới hạn về khí thải ô nhiễm của Euro 7 gần như thấp nhất trên thế giới và được đề xuất áp dụng trong tất cả các tình huống sử dụng xe, gồm khởi động xe, dừng xe, tăng tốc, lái xe lên dốc hoặc kéo rơ moóc.

Tại Việt Nam, VinFast là thương hiệu dẫn đầu trong nghiên cứu và phát triển xe động cơ điện với nỗ lực bảo vệ sức khỏe con người và thân thiện môi trường. VinFast đã cho ra đời hàng loạt các mẫu xe máy điện, xe ô tô điện đầu tiên tại Việt Nam – VF e34 và đưa vào vận hành tuyến xe buýt điện VinBus. 

Xu hướng sử dụng năng lượng sạch đang ngày càng tăng lên, VinFast cũng đã nhanh chóng bắt kịp xu hướng phát triển xe điện trên thế giới đồng thời xóa bỏ rào cản bất tiện từ xe điện với lộ trình xây dựng hơn 2.000 trạm sạc ô tô và xe máy điện VinFast thông minh trên toàn quốc trong năm 2021.

Tiêu chuẩn khí thải Euro 7 hứa hẹn sẽ tạo ra bước ngoặt cho cuộc cách mạng về động cơ xe với sự phát triển của xe điện thay thế xe sử dụng động cơ đốt trong. Để biết thêm thông tin về các sản phẩm xe điện của VinFast, khách hàng hãy đến các đại lý ủy quyền, showroom trên toàn quốc hoặc truy cập website phân phối sản phẩm chính thức của VinFast.