Mã lực là gì? Mã lực đo công suất thế nào và cơ chế hoạt động?

Mã lực là gì? Hiện có những loại mã lực nào? Thuật ngữ mã lực thường được nhắc đến khi nói về thông số của các loại máy móc, xe cộ như ô tô, xe máy. Để hiểu hơn về thuật ngữ mã lực, hãy cùng tham khảo bài viết sau để giải đáp cho các thắc mắc trên nhé.

1. Mã lực là gì?

Mã lực là một đơn vị cũ thường dùng để đo công suất, được viết tắt là HP tương ứng với Horse Power. Mã lực hiểu một cách đơn giản là công cần thiết để có thể nâng một khối lượng vật có khối lượng 75kg lên cao 1m trong thời gian 1 giây hay cụ thể là 1HP = 75 kgm/s.

Thực tế, giữa các đơn vị mã lực (HP) và kW (kilô watt) có thể chuyển đổi nhanh chóng với nhau bằng các hệ số tương đối sau:

• Tại Anh: 1 HP = 0,7457 kW
• Tại Pháp: 1 CV (mã lực) = 0,7355 kW
• 1 kW = 1,36 CV = 1,34 HP

Giá trị mã lực có giá trị dao động từ 735 W đến 746 W. Trong đó, mã lực Anh được coi là chính thống nhất và được sử dụng nhiều với giá trị quy đổi: 1 HP = 0,7457 kW = 746 W.

2. Phân loại mã lực hiện nay

Trong thực tế đã có rất nhiều loại mã lực đang được ứng dụng trong nhiều ngành công nghiệp khác nhau, tuy nhiên có 4 loại mã lực chính thường được sử dụng nhất gồm: 

• Mã lực cơ học: Là đơn vị công suất dùng để đo sản lượng của máy động cơ và motor, viết tắt là HP(I).
• Mã lực điện: Dùng để đo sản lượng của máy móc điện và động cơ, viết tắt là HP(E).
• Mã lực nồi hơi: Dùng để đo công suất của lò hơi tạo ra hơi nước. 1 mã lực nồi hơi chính bằng tỷ lệ năng lượng nhiệt cần để làm bay hơi 34,5lb nước ngọt tại mức nhiệt 212 độ F trong thời gian 1h, đơn vị viết tắt là HP(S).
• Mã lực theo hệ mét: Được sử dụng phổ biến nhất, viết tắt là HP(M), là công cần thiết để nâng một vật có khối lượng 75kg với tốc độ 1m/giây. Tại mỗi quốc gia, mã lực này lại có tên gọi khác nhau như: PS (Đức), CV (Pháp), pk (Hà Lan), ks, ch, hay hk. 

Hiện động cơ của các dòng xe đời mới của thương hiệu VinFast uy tín cũng sử dụng đơn vị mã lực để thể hiện sức mạnh của động cơ. 

3. Mã lực đo công suất động cơ như thế nào?

Công suất mã lực là gì? Làm thế nào để phân biệt mã lực với momen xoắn của motor? Thực tế có rất nhiều thắc mắc liên quan đến cách sử dụng mã lực để đo công suất của động cơ. Đặc biệt giờ đây tham gia cuộc đua mã lực có sự tham gia của các dòng xe chạy điện, bên cạnh các dòng xe sử dụng động cơ đốt trong truyền thống. 

Trước tiên, mọi người cần hiểu rõ bản chất của mã lực là gì? Đó chính là đơn vị để đo công suất. Và trong vật lý, công suất được định nghĩa là tỷ lệ sinh công của động cơ. 

Còn momen xoắn là lực tác dụng ở một khoảng cách. Nó đo lực đốt cháy trong xi lanh, áp dụng cho chiều dài của trục khuỷu. Mã lực tính bằng lực momen xoắn nhân với RPM (RPM là viết tắt của Revolutions per minute, nghĩa là số vòng quay mỗi phút, đơn vị vòng/phút). Momen dùng để đo lường tốc độ hoạt động của động cơ (tức là chuyển động của xe máy). Mã lực của xe máy có thể được tăng lên thông qua các kỹ thuật khác nhau, chẳng hạn như điều chỉnh tỷ số truyền để sử dụng momen xoắn hiệu quả hơn.

Việc hiểu hơn về momen và mã lực trên động cơ các dòng xe như xe máy điện, sẽ giúp người dùng biết cách đi xe máy điện an toàn, gia tăng tuổi thọ xe và động cơ hiệu quả. 

4. Cách hoạt động của mã lực trong xe cộ

Làm thế nào để biết được mã lực của động cơ thông qua các thông số kỹ thuật của xe? Trước tiên bạn cần hiểu được số liệu đề cập đến mã lực tối đa của động cơ xe xăng cũng như xe điện. 

Ví dụ, với động cơ xe xăng như Corolla SE 2020 được trang bị hộp số sàn 6 cấp, đem đến công suất tối đa là 169 mã lực tại RPM là 6.600 vòng/phút hoặc số vòng quay mỗi phút của động cơ. Nói cách khác, khi tốc độ của động cơ tăng lên 6.600 vòng/phút, thì mã lực mà nó mang lại sẽ tăng lên mức cao nhất là 169, sau đó sẽ giảm nhẹ khi tốc độ động cơ tăng thêm.

Còn với động cơ xe điện như xe máy điện VinFast Theon cao cấp, mạnh mẽ có công suất lên đến 7.500 W, tương đương với 12 mã lực và kết hợp với momen xoắn cực đại đạt 22,27 Nm. Với trang bị sức mạnh này giúp VinFast Theon có thể tăng tốc từ 0km/h lên 50km/h chỉ cần 6 giây và đạt tốc độ tối đa là 90 km/h. 

Mã lực là một thông số kỹ thuật quan trọng để người mua xem xét và lựa chọn loại xe phù hợp, vì nó chính là thông số thể hiện trực tiếp đến hiệu suất của động cơ. Đối với một loại xe nhất định, khi động cơ có nhiều mã lực hơn và nhiều momen xoắn hơn thì sẽ có khả năng tăng tốc nhanh hơn. Ngược lại, với động cơ có mã lực thấp hơn sẽ tiết kiệm nhiên liệu hơn đổi lại khả năng tăng tốc chậm hơn.

Như vậy, bài viết trên đây hy vọng đã phần nào giúp mọi người giải đáp được một số thắc mắc liên quan đến mã lực là gì, cũng như cách hoạt động của mã lực trên các phương tiện xe cộ như những dòng xe máy điện đời mới chất lượng của VinFast. Việc hiểu hơn về các thông số kỹ thuật này sẽ giúp bạn dễ dàng lựa chọn được mẫu xe phù hợp với nhu cầu sử dụng của bản thân nhé!